Vierkante ogen

Toen Arjen jaren geleden voor zijn C-diploma afzwom, ging er iets mis. Week in week uit hadden de kinderen geoefend op een mooie koprol. Tijdens het afzwemmen riep de zwemjuf als er een rijtje kinderen klaar stond: ‘Denk er om: je gaat met een koprol in het water, daarna even watertrappen en dan…’ Groepje na groepje ging keurig het water in. Tot Arjen zenuwachtig op de rand van het bad stond. De juf riep: ‘Nu spring je in het water en dan…’ De verwarring was duidelijk op zijn gezicht te lezen. De andere kinderen lachten er om. Juf maakt een vergissing! Zij gingen met een mooie koprol het water in. Arjen sprong – want dat zei juf toch?

Pas als je iemand in je onmiddellijke nabijheid hebt die alles wat er gezegd wordt letterlijk neemt, merk je dat onze taal daar niet op berekend is. Je kind vraagt of je wilt helpen. ‘Ja hoor, ik kom zo.’ Maar wat is zo? Wanneer is zo? Na een lang gebed-zonder-eind roep je boos: ‘En nu kruip je onmiddellijk je bed in!’ Ja mama, maar waarom mag ik niet gewoon naar bed toe lopen? (Overigens: wat is een gebed-zonder-eind?) ‘Mama, waar zijn Arjen en Mark?’ ‘O, die zitten op school.’ Op school? Boven op het dak??

Op een dag komt Arjen uit school en ik zie het meteen: hij piekert. Meestal krijg ik meteen te horen wat er aan de hand is, maar nu blijft hij tobben. Pas uren later, als we samen in de auto zitten, komt het er uit. ‘Maaaaam….’ ‘Ja, jongen?’ ‘Ik wil geen vierkante ogen!’ ?!?!?

Een leerkracht op school heeft gemopperd op de televisie. ‘En als jullie zoveel naar de televisie blijven kijken, krijgen jullie vierkante ogen!’ Arjen heeft al uitgebreid voor de spiegel gestaan. Gelukkig, ze zijn nog rond! Het interesseert hem erg. ‘Wat wordt er dan vierkant, mama? De zwarte stip in het midden of ook dat blauwe stuk?’ Hij is bijna teleurgesteld als ik hem uitleg hoe de vork in de steel zit (welke vork? welke steel? een vork zit toch aan een steel?). Dat is nog een hele klus, want ik krijg te maken met moeilijke begrippen: ‘uitdrukking’ of ‘gezegde’. Gelukkig legt juf vaak spreekwoorden uit, zodat Arjen uiteindelijk maar concludeert: ‘Het is dus een spreekwoord en daarmee bedoel je heel wat anders dan je zegt. En… ik kan vanmiddag gewoon televisie kijken!’